Dopamine tekort symptomen, hoe dopamine verhogen?

Dopamine staat ook wel bekend als het gelukshormoon. Dopamine is niet alleen een hormoon, maar ook een neurotransmitter. Het werkt zowel via het zenuwstelsel als via de bloedbaan. Eén van de belangrijkste functies van dopamine is het activeren van het beloningssysteem in de hersenen. Daarnaast zorgt het door de interactie met serotonine en noradrenaline ook voor een fijne motoriek, coördinatie en concentratie.

Als de dopamine huishouding verstoord is, dan kunnen hier verschillende oorzaken aan ten grondslag liggen. De balans wordt over het algemeen gereguleerd vanuit het zenuwstelsel, maar een dopamine tekort kan ook veroorzaakt worden door een verkeerd voedingspatroon, door langdurige stress of door drugs-, en medicijngebruik. Maar hoe herken je een dopamine tekort? En wat kun je er zelf aan doen om dopamine te verhogen?

Wat gebeurt er bij een dopamine tekort?

De centrale taak van dopamine als neurotransmitter is het doorgeven van informatie uit de hersenen. Wanneer het dopaminegehalte te laag is, zullen bepaalde prikkels onbeantwoord blijven. Dit kan zich onder andere uiten in afnemende concentratie, lusteloosheid en een gebrek aan motivatie. Andere gevolgen van een dopamine tekort kunnen vermoeidheid en geheugenverlies zijn.

Dopamine beïnvloedt ook veel lichaamsfuncties. Een tekort aan dopamine kan leiden tot motorische stoornissen en zelfs tot de ziekte van Parkinson. Mensen met een dopamine tekort hebben een dopaminegehalte in de hersenen die 90% lager ligt dan het dopaminegehalte van gezonde mensen.
Dopamine regelt ook de doorbloeding in bepaalde delen van het lichaam en stimuleert delen van het autonome zenuwstelsel. Dit maakt het lichaam efficiënter. Een tekort aan dopamine kan dan tot uiting komen in een gebrek aan energie en problemen met de spijsvertering.

Wat zijn de symptomen van dopamine tekort?

Een tekort aan dopamine uit zich in de volgende symptomen:

• Lusteloosheid
• Zware vermoeidheid en prestatieverlies
• Concentratieproblemen
• Geheugenverlies of verminderd geheugen
• Ongecontroleerde speekselvorming
• Ongecontroleerd zweten
• Verstoorde spijsvertering en problemen met plassen
• Slikstoornissen
• Bewegingsstoornissen

ADHD klachten

Dopamine vervult een sleutelrol in motivatie. ADHD wordt veroorzaakt door een onbalans van de neurotransmitters dopamine en noradrenaline. Bij doelgericht handelen en het plannen van denkprocessen speelt dopamine een belangrijke rol, maar ook bij de regulatie van motivatie en emotie.

Vermoeidheid

Slaaptekort en dopaminetekort gaan hand in hand. Stress kan zorgen voor een dopaminetekort, maar ook een tekort aan slaap kan ook een oorzaak zijn.

Verslavingsgevoeligheid

De aanmaak van dopamine wordt gestimuleerd door alcohol, suiker en cafeïne. Heb je hier meer behoefte aan, dan kan dit duiden op een dopamine kort. Adrenaline activiteiten zoals gokken, drugs en roken zijn ook symptomen van een dopamine tekort.

Constipatie

Constipatie kan een symptoom zijn van dopamine tekort. Een tekort aan dopamine maakt het voor de darmspieren namelijk moeilijker om ontlasting door het maag-darmkanaal te duwen.

Langzame motoriek

Dopamine speelt een belangrijke rol in onze motoriek. Een tekort aan dopamine kan leiden tot langzamere en ongecontroleerde bewegingen.

Stemmingswisselingen

Als je dopaminespiegel continu wisselt, wisselt je gemoedstoestand mee. Als je dopaminespiegel op peil is, voel je je fijn. Is je dopaminespiegel te laag, dan brengt dit onrustige, vervelende gevoelens met zich mee.

Depressie

Bij een langdurig tekort aan dopamine kan een depressie ontstaan.

Hoe kun je dopamine verhogen?

Bij het verhogen van dopamine moet je altijd verantwoord blijven handelen. Raadpleeg bij ziekte, een verstoorde neurotransmitter of medicatiegebruik altijd een arts.

Voeding

Voor het positief beïnvloeden van je dopaminespiegel is het belangrijk om voldoende aandacht te besteden aan evenwichtige voeding; een gezonde balans van eiwitten, koolhydraten en vetten met daarnaast alle belangrijke micronutriënten en sporenelementen.
Omega 3 vetzuren versterken de structuur en functie van de hersenen, waardoor ze de dopamine afgifte verhogen. Je kunt omega 3 vetzuren vinden in vette vis, als makreel en zalm, maar ook in lijnzaad.
Voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine B en C zijn net zo belangrijk. Denk dan bijvoorbeeld aan bessen en citrusvruchten, maar ook aan wortelen, volkoren granen, aardappelen en noten.
Net zo essentieel is de inname van aminozuren. Tyrosine en fenylalanine spelen bij de aanmaak van dopamine een belangrijke rol. Je kunt deze twee aminozuren vinden in eieren, peulvruchten, zuivelproducten en rundvlees. Het eten van voldoende eiwitten zorgt voor een verhoging van het dopamine niveau.

Voldoende beweging

Voor een gezonde huishouding van neurotransmitters is voldoende beweging essentieel. Lichamelijke inspanning zorgt voor een verhoging van het endorfineniveau, waardoor je je gelukkiger voelt. Gemiddeld is na tien minuten aërobe activiteit al een verbeterde stemming waarneembaar, maar de meeste mensen voelen dit na 20 a 30 minuten. Deze effecten komen waarschijnlijk niet volledig vanuit de verhoging van dopamine, maar uit onderzoek bij dieren blijkt dat lichaamsbeweging de dopamine in de hersenen kan verhogen.

Mediteren

Mediteren zorgt ervoor dat je je aandacht naar binnen richt en dat je de geest zuivert. Je creëert rust in je hoofd, wat resulteert in geestelijke ontspanning. Hiermee kun je je hersenen trainen voor een verbeterde mentale en fysieke gezondheid. Uit recent onderzoek blijkt dat mediteren een aanzienlijke invloed heeft op de huishouding van neurotransmitters en dat het een verhoogde productie van dopamine gehaltes veroorzaakt in de hersenen.

Supplementen

Om dopamine aan te kunnen maken heeft ons lichaam verschillende vitamines en mineralen nodig als cofactoren. Denk dan bijvoorbeeld aan ijzer, foliumzuur, niacine en vitamine B6. Als er een tekort is aan deze voedingsstoffen, zou je kunnen overwegen om een supplement te gebruiken. Natuurlijk mag een supplement nooit een gezond voedingspatroon vervangen, dus probeer altijd eerst om deze voedingsstoffen uit voeding te halen.

Voldoende zonlicht

SAD (seizoensgebonden affectieve stoornis) is een aandoening waarbij mensen zich depressief of verdrietig voelen tijdens de wintermaanden. De reden hiervoor is een tekort aan zonlicht. Periodes met weinig blootstelling aan zonlicht kunnen leiden tot een verminderd niveau van dopamine en andere stemming bevorderende neurotransmitters. Blootstelling aan zonlicht kan deze niveaus verhogen.

Voldoende slaap

Dopamine is een neurotransmitter die alertheid veroorzaakt. We zijn waakzaam als er dopamineproductie plaatsvindt in de hersenen. Vooral wanneer we wakker worden in de ochtend worden er grote hoeveelheden dopamine aangemaakt. Het dopamine niveau daalt in de avond, wanneer we gaan slapen. Bij een verstoord slaapritme kan het natuurlijke ritme verstoord raken. Vooral mensen die in wisselende diensten of nachtdiensten werkt, neemt de gevoeligheid van de dopaminereceptoren in de hersenen af. Een tekort aan dopamine kan vervelende symptomen veroorzaken, zoals een slechte coördinatie en verminderde concentratie.
Een regelmatig slaappatroon is dus erg belangrijk. Ga elke dag op dezelfde tijd naar bed en sta op dezelfde tijd op. Zorg er daarnaast voor dat je tussen de 7 en 9 uur slaapt.

Het gevolg van teveel dopamine

Hoewel een dopamine tekort kan leiden tot vervelende klachten, is een teveel aan dopamine ook niet gezond voor het lichaam. Is er teveel dopamine in je lichaam aanwezig, dan kan dit van invloed zijn op de perceptie van gevoelens. De neurotransmitter reageert op externe emotionele prikkels; normaal gesproken wordt tien procent hiervan verwerkt in de hersenen. Een teveel aan dopamine leidt tot overprikkeling. Er kan dan geen onderscheid meer worden gemaakt tussen relevante en onbelangrijke gevoelens. Als gevolg hiervan kunnen psychische klachten ontstaan.